مراقبت های بارداری در سه ماه اول
مراقبت های بارداری در سه ماهه اول برای سلامتی مادر و جنین از اهمیت بالایی برخوردار است. اولین نشانههای بارداری وقتی در مادر ظاهر میشود نیاز به مراقبتهای این دوران دارد. اولین نشانه حاملگی عقب افتادن قاعدگی است. در پی آن حالت تهوع و خستگی مفرط یا ویار و میل به غذا و یا نفرت از برخی خوراکیها از نشانههای دیگر بارداری هستند. یک بانو وقتی این علائم را در بدن خود ببینند برای مراقبتهای اولیه بارداری به خانه بهداشت یا مطب ماما مراجعه میکند.
اولین مراقبتها گرفتن سونوگرافی برای تعیین سن جنین و سلامت او است. سپس آزمایش خون برای تعیین آهن خون و تشخیص بیماریهای عفونی یا تیروئید و غیره و آزمایش ادرار به منظور تشخیص قند، انواع باکتری و میزان پروتئین و آزمایش غربالگری غیره انجام میشود. تمامی این مراحل برای سه ماه اول بارداری باید انجام شود. در ماههای اول بارداری مراقبت های بارداری به صورت ماهی یکبار انجام میشود. برای بررسی مراقبت ها در این مقاله با نی نی بان همراه باشید .
مشکلات سه ماه اول بارداری برای مادر
بارداری به طور کلی سیستم بدن مادر را با ناهنجاریهای روبرو میکند و از روند عادی خود خارج مینماید. به همین دلیل تغییراتی در بدن مادر شکل میگیرد. بخصوص در سه ماه اول بیشترین مشکلات برای او رخ میدهد. در این سه ماهه علاوه بر مراقبتهای جسمی و بهداشتی نیاز به مراقبت عاطفی نیز دارند. پدران در این سه ماه اول بیشتر از هر وقتی باید همراه مادر باشند. مراقبت های بارداری از همان روزهای اول و حتی قبل از بارداری شروع میشود. مشکلاتی که در این سه ماه رخ میدهد به صورت زیر است.
خستگی مفرط برای مادران و خواب زیاد در طول روز
تهوع صبحگاهی که با زرد آب همراه است
اختلالات خلقی شدید در این دوران
خونریزی یا لکه بینی در ماه های اول
ویار و هوس کردن غذا و خوراکی
ادرار در زمانهای بسیار کوتاه
یبوست در این دوران
سوزش سر دل و سنگینی معده
ترشح زیاد در این دوران با بوی بد و زرد رنگ
افزایش خلط پشت گلو در این دوران
مراقبت های بارداری سه ماهه دوم
تمام طول بارداری نیاز به مراقبت است اما هر سه ماهه بارداری مراقبهای خاص خود را میطلبد. در سه ماه دوم نیز روش مراقبت با ماه های اولی کمی متفاوت خواهد شد. آغاز این دوره از هفته ۱۳ تا ۲۸هفته یا از ماه ۴ تا ۶ است. جنینی در هفته ۱۶ شروع به حرکت میکند. در این ماهها سونوگرافی آنامولی حتما باید توسط متخصص انجام شود. در صورتی که ناهنجاری در بدن و اندام جنین وجود داشته باشد به پزشک گزارش شود.
همچنین آزمایش آمینوسنتز نیز به جهت تشخیص بیماری ژنتیکی مثل سندرم داون باید انجام شود. غربالگری که در سه ماه اول انجام شد دوباره در این دوران انجام میشود. مراقبت های بارداری توسط پزشک در هفته ۱۶ تا ۲۰ و یک بار در هفته ۲۶ انجام میشود. در این معاینات حرکات جنین، ضربان قلب جنین، ارتفاع رحم، فشار خون مادر، نبض مادر، افزایش وزن مادر و تست NT مورد بررسی قرار میگیرد.
در صورتی که در آزمایشات و سونو مشکلی دیده شود مادر به بیمارستان ارجاع داده میشود. گاهی نیاز به سقط جنین است. البته در این برهه زمانی سقط جنین بسیار کاهش یافته و به ندرت این کار انجام میشود.
تعیین جنسیت نوزاد و چند قلو بودن در این دوران مشخص میشود. در این زمان مادر دچار دل دردهایی میشود که ناشی از بزرگ شدن رحم و فشار به عضله ران و کمر است. کمردردها نیز در این ماهها از دوره قبلی بیشتر میشود. خستگی ماههای قبلی فروکش میکند. حالت تهوع صبحگاهی از بین میرود ولی در برخی موارد تا نه ماه نیز وجود دارد. افزایش وزن مادر در این دوره تا ۶ کیلو هم دیده میشود. در صورتی که وزن مادر بیش از حد پایین یا بالا باشد نیاز به ارجاع به پزشک متخصص برای مراقبت های بارداری است.
مراقبت های بارداری سه ماه سوم
خانم باردار با نزدیک شدن به زمان زایمان استرس زیادی را متحمل میشود. مراقبت های بارادری در این دوران شکل دیگری به خود میگیرد. مادر در این زمان بیشتر از همیشه نیاز به کمک و توجه اطرافیان خود مثل همسر و والدین دارد. از طرفی خرید سیسمونی و جیدمان اتاق نوزاد و از طرفی ترس از زایمان باعث آشفتگی او میشود. اما یک مادر آگاه اگر برای خرید سیسنونی فقط نیازهای اصلی را در نظر بگیرد میتواند با هزینه معقول و در زمان مناسبی سیسمونی را تهیه کند.
مراکز معتبری نیز برای فروش سیسمونی هستند مثل کودک نیاز یا سایتهایی که معرف مهمترین موارد در سیسمونی هستند مثل سایت نی نی بان که از استرس مادر باردار میکاهند. در این دوران آخرین سونو و آزمایشات برای پی بردن به شرایط زایمان انجام میشود. اینکه مادر میتواند طبیعی زایمان کند یا سزارین در سونوگرافی مشخص میشود.
وزن جنین به سرعت بالا میرود و در ماه هفتم حدود دو کیلو و در ماه نهم به سه کیلو میرسد. در هفته ۳۶ام جنین در راستای تنگی لگن قرار میگیرد و نهایت تا ماه ۴۴هفته بهدنیا میآید. مراقبت های بارداری به دلیل موارد زیر در این سه ماهه انجام میشود.
خونریزی به دلایل مختلفی چون ضربه یا زایمان زودرس
بی حسی در دست و پا یا ورم پا
احساس سنگینی بر روی دل یا سوزش سر دل
بیخوابی شدید
دردهای عضلانی
ترشح
پارگی کیسه آب
بالا رفتن وزن تا ۱۵ الی ۱۷ کیلوگرم
و یبوست یا سوء هاضمه
مراقبت های بارداری در ماه نهم
مراقبت های بارداری در ماه نهم به اندازه تمام طول بارداری مهم است. در این ماه مادر باید یک سری ورزشهای مناسب برای راحتی زایمان انجام دهد. خرید سیسمونی را به این ماه واگذار نکنید زیرا مادر به اندازه کافی سنگین شده و جابهجایی وسیله برای او به شدت سخت است. قبل از اینکه وارد ماه هشتم و نهم شوید خرید سیسمونی را انجام دهید. چک کردن فشار خون مادر در تمام هفتههای ماه آخر بسیار مهم است. فشار خون میتواند جان مادر و فرزندش را به خطر اندازد.
بیشتر بخوانید: علت سوزش معده در بارداری و درمان خانگی آن
در مراقبت های بارداری حتما مشکلاتی را که دارید گزارش دهید. حرکات جنین را به دقت در نظر بگیرید. اگر حرکات جنین کم شده بود حتما به بیمارستان مراجعه کنید. ترشح آبکی و پارگی کیسه آب را جدی بگیرید حتی اگر درد ندارید سریعا به بیمارستان مراجعه نمایید. ساک بیمارستان را از قبل ببندید. قنداق آغوشی یا پتوی کوچک نوزاد را حتما به همراه داشته باشید. میتوانید این وسایل را از کودک نیاز تهیه کنید.
در این ماه مراقبت های بارداری اهمیت زیادی دارد مادر از کارهای سنگین بهدور باشد. ورزشهای مناسب این ماه را انجام دهد. استراحت مطلق مناسب این ماه نیست پیاده روی را فراموش نکنید. درست خوابیدن و درست استراحت کردن در این ماه را جدی بگیرید.
مراقبت های بارداری با جفت پایین
وقتی طی سونوگرافی مشخص میشود که جفت در پایین قرار دارد مادر دچار استرس میشود. ولی جای نگرانی نیست زیرا تا پایان ماه نهم بارداری جنین در داخل شکم چرخش دارد و ممکن است جفت به بالا برود. مادامی که جفت پایین است باید چندین نکته را به خوبی رعایت کنید تا دچار سقط نشوید.
- بیشتر سعی کنید بخوابید و از نشستن طولانی مدت پرهیز کنید. پیاده روی نکنید.
- ورزش سنگین به هیچ عنوان برای شما توصیه نمیشود.
- به هیچ وجه نزدیکی نداشته باشید زیرا باعث سقط میشود.
مراقبت های بارداری با آی وی اف
نگرانیها برای مادرانی که با آی وی اف حامله شدهاند بیشتر از کسانی است که به سادگی باردار میشوند. استراحت مطلق برای این گروه از مادران باردار در زمان انتقال جنین به شدت توصیه میشود. بعد از باردار شدن مادر میتواند کارهای روزمره خود را انجام دهد. معمولا این مادران چند قلو زایی دارند و نگهداری از او و فرزندانش از حساسیت بالایی برخوردار است. توصیه میشود ورزش سنگین نکند، پیاده روی طولانی مدت نداشته باشد. جسم سنگین بلند نکند. نزدیکی کمتری داشته باشد. در نهایت از خوردن غذاهای قاعدهآور جلوگیری کند.
بیماریهای دوران بارداری
ممکن است فردی قبل از حاملگی بیماری خاصی نداشته باشد ولی بعد از بارداری و در آزمایشهای اولیه و غربالگری چند نوع بیماری مشخص میشود. شایع ترین بیماری در دوران بارداری دیابت است. در مراقبت های بارداری حتما به این موضوعات رسیدگی میکنند. ممکن است نیاز به تزریق انسولین به صورت روزانه باشد. متاسفانه این دیابت برای نوزاد خطر دارد. یکی از عوارض آن درشت شدن نوزاد است.
در صورتی که متوجه شدید دچار دیابت شدهاید به پزشک خود اعتماد کنید. ممکن است نیاز به بستری در بیمارستان پیدا کنید. تیروئید از دیگر بیماریهایی است که اگر مادر مبتلا باشد برروی جنین اثر نامطلوب میگذارد. چه بسیار نوزادانی که با تیرویید مادرزادی به دنیا میآیند. دیگر بیماریهای شایع در دوران بارداری به قرار زیر است.
- فقر آهن و کم خونی
- استرس و اضطراب
- افسردگی
- تکرر ادرار
- واریس پا
- استفراغ شدید
- عفونت و باکتری
- هموروئید
- یبوست
- خستگی بیش از حد
- تورم لثه و پوسیدگی
داروهای مجاز و غیر مجاز در دوران بارداری
از آنجایی که مراقبت های بارداری از حساسیت بالایی برخوردار است به هیچ وجه به صورت خودسرانه دارو مصرف نکنید و با پزشک مشورت کنید. حتی داروی سرماخوردگی را بدون مشورت پزشک نخورید. مصرف داروی گیاهی برای مادر باردار هم ممنوع است. اگر قبل از بارداری قرص خاصی مصرف میکنید حتما با پزشک مشورت کنید و سپس باردار شوید. بسیاری از داروها برای مادر و جنینی تاثیر نامطلوبی میگذارند. به طور کلی داروها با پنج قسمت A, B,D,C و x هستند.
- دارو ردیف A بی خطر هستند تا کنون گزارشی مبنی بر خطر بیان نشده است.
- دارو رده B برروی حیوانات امتحان شده و تاثیر آن برروی انسان صددرصد نیست.
- داروی رده c بی خطر نیستند و طبق گزارشها طبق نظر دکتر باید مصرف کرد.
- رده D دارای اثر سو برروی نوزاد دارند.
- داروی رده x به طور کامل منع مصرف شدهاند.
خانه تکانی برای مادران باردار
یکی از زیرشاخههای مراقبت های بارداری برای کارهای خانه است. یک مادر باردار میتواند با ملایمت کارهای خانه خود را انجام دهد بدون آنکه مشکلی برای خود یا فرزندش به وجود بیاید. برای خانه تکانی از بالا رفتن از روی چهارپایه یا هر بلندی دیگر به شدت باید پرهیز کند. در خانه تکانی وسیله سنگینی که به شکم و کمر فشار وارد کند حمل نکند. چیدمان اتاق نوزاد را به همراهی پدر انجام دهد.
نصب مرده ست با فرش توسط پدر انجام شود. همچنین نصب روتختی و تشک برروی تخت نوزاد و غیره با کمک افراد دیگر و با سلیقه مادر شکل بگیرد. بهترین مدل از سیسمونی را میتوانید از کودک نیاز تهیه و بعد از خانه تکانی در اتاق کودک بچینید. از شستن پتو و ملافه و اینگونه وسیله در داخل تشت به شدت پرهیز کنید. در صورت لزوم آنها را در داخل ماشین لباسشویی قرار دهید.
۵ باورهای غلط در دوران بارداری
- یک سری باورهای غلطی وجود دارد که از گذشته تا به امروز در بین مردم رواج دارد. در مراقبت های بارداری یکی از شایعترین باورها در مورد نحوه خوابیدن مادر و پیچیدن بند دورناف در گردن جنین است. جنین در داخل یک کیسه قرار دارد امکان ندارد با خوابیدن مادر بند ناف به گردن نوزاد گیر کند.
- اگر در دوران بارداری از روغنها استفاده کنید ترکهای پوستی کمتر میشوند. حال آنکه با چرب کردن پوست باعث میشوند پوست راحتتر از هم باز شود.
- اگر مادر صورت باز و زیبایی داشته باشد فرزند او دختر و اگر بیشتر در دوران بارداری اذیت شود فرزندش پسر میشود.
- مادر نمیتواند هیچ نوع دارویی مصرف کند ولی این یک باور غلط است و با مشورت پزشک مجاز به مصرف دارو دست.
- یک باور غلط دیگر در مورد سن بارداری است که باید ۱۸ سال به بالا باشد متاسفانه در برخی مناطق مادران زیر ۱۸ سال فراوانند.
۱۲ بایدها و نبایدهای دوران بارداری را بدانید
- در دوران بارداری مصرف هر گونه مواد مخدر و مصرف سیگار و قلیان ممنوع است.
- مصرف الکل و نوشیدنیهای الکلی برای مادر باردار ممنوع است.
- در مراقبت های بارداری توصیه اکید بر عدم ورزشهای سنگین میشود.
- در صورتی که قلب نوزاد تشکیل نشده حتما به متخصص ارجاع شود.
- مواد کافئین دار به هیچ وجه مصرف نشود.
- داروهای غیر قانونی و غیر مجاز مصرف نشود. غذاهای هورمونی مثل جگر و بال مرغ اصلا مصرف نشود.
- فست فود، جوانه خام، مواد غیر پاستوریزه از سفره غذایی حذف شود.
- داروهای خودسرانه مصرف نکند.
- خواب کافی و به اندازه داشته باشد.
- خوراک مناسب با سن بارداری مصرف کند.
- مراقبت های بارداری را جدی بگیرد.
- از مصرف مواد غذایی که باعث سقط میشود پرهیز کنید.
خرید سیسمونی
تهیه سیسمونی نیز از دیگر مواردی است که در بحث مراقبت های بارداری باید به آن پرداخت. خرید و تهیه سیسمونی را نباید به ماههای آخر بارداری موکول کرد. در سه ماه دوم که تعیین جنسیت شده و مادر نیز وزن زیادی ندارد بهترین زمان برای خرید سیسمونی است. اما سوال مهم اینجاست که برای سیسمونی چه چیزی بخریم. متاسفانه در جامعه ما باب شده که در خرید سیسمونی ابزاری را تهیه میکنند که کودک در هفت سالگی باید از آنها استفاده کند.
با توجه به گرانیهای موجود و کوچک بودن خانههای امروزی از تزیینات زیاد و خرید موارد بیهوده جدا پرهیز کنید. اصلیترین وسایلی که برای تهیه سیسمونی نیاز است به قرار زیر است که برای تهیه آنها از کودک نیاز میتوانید اقدام کنید.
- قنداق
- پتو نوزادی
- سرویس خواب نوزاد
- ست فرش و پرده
- روتختی گارددار نوزاد
- ست حوله و لیف (لوازم حمام نوزاد)
- تشک نوزاد : تشک تعویض و تشک بازی
- و..
بارداری در فصلهای مختلف سال
بهتر دیدیم این موضوع را از نگاه طب سنتی بیان کنیم. بارداری در هر فصل از سال قوانین خاص خود را دارد. در ماههای گرم سال مادر برای مراقبت های بارداری حتما از خنک کننده و معتدلکنندهها باید مصرف کند. در حالی که در فصلهای سرد سال حتما از موادی با طبع گرم مصرف کند که خود و جنین داخل شکمش آسیب نبینند. اگر فرزند شما پسر باشد نیاز دارد که مواد خوراکی معتدل یا خنک مصرف کنید. در فصل گرم دوش آب خنک بگیرید و از گرمای بدن خود کم کنید. این مورد برای فرزندان دختر برعکس عمل میکند.
نتیجه نهایی
مراقبت های بارداری را جدی بگیرید و هرگونه مشکلی را به پزشک معالج خود اطلاع دهید. بهتر است قبل از بارداری یک ماما متخصص را برای خود برگزینید و تا پایان زایمان از او مشاوره بگیرید تا یک فرزند سالم به دنیا بیاورید. از باورهای غلطی که از گذشته در جامعه ما وجود دارد خود را در امان بدارید و نگرانیهای خود را در مورد نوزاد و بارداری با پزشک خود مطرح کنید.
قطعا با بالا بردن اطلاعات خود میتوانید این دوران را به راحتی بگذرانید. ما در مورد تمامی مراقبتهای این دوران سخن گفتیم امیدواریم که توانسته باشیم حق مطلب را ادا کنیم. چنانچه نیاز به خرید سیسمونی داشتید و مشاوره لازم داریم میتوانید با مشاوران تولیدی نی نی بان تماس بگیرید.